W 2013 roku polska „rodzina” lotnicza powiększyła się o 2 nowe lotniska międzynarodowe, otwarto lotnisko w Lublinie i ponownie lotnisko w Modlinie. Władze lokalne w różnych zakątkach naszego kraju myślą o utworzeniu kolejnych lotnisk międzynarodowych, takie głosy można usłyszeć w Gdyni, Kielcach, Olsztynie, Opolu, Koszalinie. Najnowszym lotniskiem, które parę dni temu zostało wpisane do rejestru lotnisk cywilnych Urzędu Lotnictwa Cywilnego jest Port Lotniczy Radom-Sadków, zlokalizowany kilka kilometrów od centrum Radomia.
Lotniska nie są tanie. Cywilny port lotniczy, żeby się utrzymać, powinien odprawiać średnio ponad 1 milion pasażerów rocznie. I tu pojawia się pytanie, jaki jest potencjał polskich lotnisk, tych działających już od lat, jak i tych, które dopiero co powstały lub w najbliższych czasie się otworzą. Niniejsza analiza traktuje o lotniskach działających oraz o lotnisku w Radomiu i Szymanach na Mazurach, które być może wkrótce ruszy.
W Polsce regularny ruch pasażerski odbywa się na 13 lotniskach międzynarodowych, najbliżej siebie położone są porty lotnicze w Warszawie i Modlinie. Blisko siebie położone są również lotniska w Poznaniu i Zielonej Górze oraz w Krakowie i Pyrzowicach. W 2013 roku najwięcej pasażerów obsłużono na lotnisku Chopina (10,7 mln pasażerów), następnie w Krakowie (3,6 mln) i Gdańsku (2,8 mln), na drugim biegunie było lotnisko w Zielonej Górze z 12 tysiącami pasażerów w całym 2013 roku.
W celu zbadania potencjału portów lotniczych wyznaczono ich bufory o średnicy 20, 50 i 100 kilometrów. Następnie została obliczona liczba ludności zamieszkująca tereny wyznaczone powyższymi buforami, to pozwoli obliczyć ilość potencjalnych pasażerów każdego portu lotniczego, która może skorzystać z ich usług. Analiza pokazuje liczbę ludności danej gminy, pomijany jest tutaj sposób dotarcia potencjalnego klienta portu lotniczego, może być tak, że łatwiej dojechać do portu oddalonego dalej niż tego, który jest dużo bliżej.
Poniżej przedstawiono tabelę z wynikiem analizy, w odległości 20 km najwięcej osób mieszka w okolicy lotniska Chopina (prawie 2 mln), na drugim miejscu jest Łódź, najmniej jest w niedziałającym jeszcze lotnisku w Szymanach (52 tys.), trochę więcej w Babimoście (80 tys.) i w Goleniowie (98 tys.). Ma to związek z tym, że lokalizacja tych ostatnich lotnisk jest poza głównym miastem.
Analizując drugi bufor sytuacja się zmienia, liderem jest tu Katowice Airport w Pyrzowicach (3,3 mln osób), nieco mniej mieszka w okolicach portów lotniczych Okęcie i Modlin. Z kolei w odległości 50 km od Szyman mieszka tylko 444 tys. osób, od Babimostu 622 tys., a od Goleniowa i Radomia niecałe 900 tys.
W promieniu 100 km od każdego z analizowanych lotnisk mieszka ponad milion mieszkańców, najwięcej jest ich w okolicach Balic i Pyrzowic (ponad 7 mln), co jest łatwe do przewidzenia, zważywszy na to, iż oba lotniska są blisko siebie. Ponad 5 milionów mieszkańców ma mniej niż 100 km do lotnisk w Warszawie, Modlinie i Radomiu. Najmniej mieszkańców jest w okolicach Goleniowa i Szymanach (1,5 i 1,7 mln).
Patrząc na mapę od razu widać, że potencjalny pasażer często jest w zasięgu co najmniej dwóch, a czasami kilku lotnisk i wtedy potencjał danego lotniska spada, z uwagi na konkurencję sąsiedniego portu. Dla pasażera bliskość kilku lotnisk jest zjawiskiem pozytywnym, może wybierać między przewoźnikami i kierunkami lotów oraz cen biletów. Zarządcy portów muszą się bardziej starać by pozyskać nowego pasażera.
Najmniejszą polską konkurencję wśród polskich portów lotniczych wydaje się, że ma port w Gdańsku i Szczecinie, najtrudniej będzie zacząć pracę zarządowi portu w Radomiu, który ma w promieniu około 100 km porty w Lublinie, Łodzi, a przede wszystkim w Warszawie. Analizując zasięgi portów w otoczeniu lotniska w Radomiu wyliczono, że w promieniu 100 km od Radomia mieszka 609 tysięcy osób, które mają więcej niż 100 km do innych lotnisk. Pokazuje to różowy poligon na powyższej mapie zasięgów lotnisk.
Podsumowując należy bardzo dokładnie zastanowić się czy Polska potrzebuje więcej portów lotniczych. Czy nie lepiej modernizować działające lotniska i poprawiać dojazd do nich.
Najtaniej jest uczyć się od innych krajów, które popełniły błędy budując dużo niepotrzebnej infrastruktury i wydając unijne pieniądze.
Wojciech Brol